TOTBİD Dergisi

TOTBİD Dergisi

2013, Cilt 12, Sayı, 5     (Sayfalar: 390-406)

Ayak başparmağının hastalıkları: Halluks valgus ve halluks rigidus

Önder Kılıçoğlu 1

1 İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, İstanbul

DOI: 10.14292/totbid.dergisi.2013.48
Görüntüleme: 4051
 - 
İndirme : 1729

Ayak anatomisi, yüklenme mekanikleri ve hastalıkları ile vücudun diğer bölgelerinden daha karmaşık bir uzvumuzdur. Başparmak ise ayağın hem yeterince hareketli, hem de yere transfer edilen kuvvetin zaman zaman %90`ına kadar olan bir kısmını yüklenen özelleşmiş bir kısmıdır. Başparmağın her türlü hastalığı günlük yaşam kalitesinde ciddi bozukluğa yol açabilir.

Başparmağın en sık görülen iki sorunu, halluks valgus (HV) ve halluks rigidus (HR) birbirlerine oldukça zıt karakterde iki hastalıktır. En belirgin farklılık HV`un ayakkabı ile dolaşırken, HR`un ise ayakkabısız yürürken daha fazla ağrı yapmasıdır. Genç yaşta ikisi hemen hiçbir zaman birlikte bulunmaz. HV etiyolojisinde çok sayıda neden bilinirken, HR için travma dışında hiçbir elle tutulur neden yoktur. HV hastası günlük yaşamını bir şekilde idame ettirirken HR hastası ağrıları nedeni ile daha hızlı bir tedavi peşinde koşar. HV hastasında deformitenin şiddetini belirlemek kolay, HR`de artrozun şiddetini belirlemek zordur.

HV cerrahi tedavisinde iki temel ardışık hedef vardır: Birinci basamakta parmak metatars başının üzerinde, metatars ile aynı eksene getirilir. İkinci basamakta ise aralıklı duran metatarslar yaklaştırılır. İkinci basamak için çok farklı seviyelerden çok farklı osteotomi teknikleri bildirilmiştir. Makalede bu seçenekler arasından doğru olanı seçebilmek için önemli ipuçları sunulmuştur. HR tedavisinde ise tedavi seçiminde en önemli ve zor basamak artrozun düzeyini doğru belirlemektir. Cerrahi tedavi seçimi artroz düzeyine göre yapılır. Artrozun yanlış değerlendirilmesi durumunda, özellikle basit cerrahiler uygulanan hastalarda yüksek memnuniyetsizlik oranları ile karşılaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler : ayak parmakları; halluks valgus; halluks rigidus; metatarsallar; osteotomi