TOTBİD Dergisi

TOTBİD Dergisi

2022, Cilt 21, Sayı, 3     (Sayfalar: 312-315)

Deprem yaralanmalı hastada kompartman sendromu ve ezilme (crush) sendromu ayrımı: Fasyotomi kime ve ne zaman?

Ufuk Özkaya 1, Mehmet Burak Yalçın 2

1 Memorial Bahçelievler Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, İstanbul
2 Memorial Bahçelievler Hastanesi, Arel Üniversitesi MYO Fizyoterapi Bölümü, İstanbul

DOI: 10.5578/totbid.dergisi.2022.42
Görüntüleme: 2598
 - 
İndirme : 1809

Kompartman sendromu ve crush sendromu iki ayrı klinik tablodur. Crush sendromunda; kompartman sendromuna göre daha yüksek enerjili yaralanma ve daha uzun süre ezilme vardır. Fizyopatolojinin anlaşılması, tedavi yaklaşımlarının doğru bir şekilde yapılmasını kolaylaştıracaktır. Crush sendromunda ezilmiş ekstremiteden dolaşıma katılan toksik metabolitlerden böbreği korumak ve sağkalım için destek tedavilerinin hızlı bir şekilde yapılması da çok önemlidir. Crush sendromunda hangi hastaların nasıl ve ne zaman, hangi teknikle cerrahi olarak tedavi edilmeleri gerektiği konusunda literatürde başvurulacak kaynak sayısı sınırlıdır. Kompartman sendromunun tedavisinde, erken dönemde yapılan fasyotomi ekstremitenin ve hayatın korunmasında etkili olabilirken, gecikmiş kompartman sendromunda fasyotomi endikasyonu çok azdır. Aynı şekilde crush sendromunun tedavisinde fasyotominin yapılması da tartışmalıdır. Erken dönemde müdahale edilebilen, enkazın çok ağır olmadığı hastalarda fasyotomi yapılabilir, ancak geç dönemde fasyotomi yapılması, tıpkı kompartman sendromunda olduğu gibi çok tartışmalıdır. Crush sendromunda geniş nekrotik kas dokularının debridmanı ve ampütasyon bazen hayat kurtarıcı olabilir.

Anahtar Kelimeler : deprem yaralanması; ezilme sendromu; kompartman sendromu; fasyotomi