TOTBİD Dergisi

TOTBİD Dergisi

2023, Cilt 22, Sayı, 6     (Sayfalar: 567-573)

Çocuk hasta farklı mı? Kompartman sendromu ve fasyotomi ne zaman, nasıl?

Yusuf Alper Katı 1, Melih Ünal 1, Muhammed Ergün 1

1 Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Antalya

DOI: 10.5578/totbid.dergisi.2023.85
Görüntüleme: 508
 - 
İndirme : 267

Çocukların fizyolojisi erişkinlerden farklıdır. Bu farklılık çeşitli tıbbi durumlarda tanıdan tedaviye kadar birçok süreçte farklı yaklaşımları gerektirmektedir. Özellikle deprem gibi sonrasında uygun tedavi koşullarının kısa sürede sağlanamayacağı durumlarda bu yaklaşımlara hâkim olmak, hastaların ilk müdahale ve tedavilerini daha doğru, hızlı bir şekilde gerçekleştirmek için önemlidir. Ayrıca doğal afetlerden sonra çocuklara yönelik ekip ve hastanelerin oluşturulmasının mortalite ve morbiditelerini azaltma açısından önemli olduğu görüşü yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Deprem sonrasında hem ortopedi ve travmatoloji hem de diğer sistemleri içeren yaralanmalar birlikte gözlenebilir. Bu sebeple ekstremite yaralanması tespit edilen çocuk hastaların çocuk alanında deneyime sahip cerrahi ekipler ve klinisyenlere ihtiyacının olabileceği öngörülmelidir. Çocuk hastaların ekstremite kırıkları erişkine göre daha hızlı iyileşir. Bu durum konservatif tedavi için bir avantaj olsa da atlanmış vakalarda tedavide gecikmeye sebep olacaktır. Kompartman ve ezilme sendromu bu hastalarda ciddi bir morbidite ve mortalite sebebidir. Bu yüzden erken tanı konulması önemlidir. Kompartman kliniği veya şüphesi hâlinde fasyatomi yapılması kaçınılmazdır. Ancak gereksiz ve gecikmiş vakalarda yapılacak fasyatomi enfeksiyon ve rabdomyoliz ürünlerinin kana karışmasına sebep olarak mortaliteyi arttırabilir. Yumuşak dokunun tamamen ezildiği, ileri kas hasarıyla birlikte ezilme sendromu olan hastalarda, çocuğun hayatını tehlikeye atan ağır cerrahi enfeksiyon ve iskemik kangren durumunda ampütasyon gerekebileceği akılda tutulmalıdır.

Anahtar Kelimeler : deprem; çocuk; kompartman sendromu; fasyatomi; ezilme sendromu; kırık