TOTBİD Dergisi

TOTBİD Dergisi

2025, Cilt 24, Sayı, 1     (Sayfalar: 009-022)

Yumuşak doku yaralanmasının ameliyat öncesi değerlendirilmesi

Erdem Er 1, Yusuf Gürbüz 1

1 EMOT Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, İzmir

DOI: 10.5578/totbid.dergisi.2025.03
Görüntüleme: 108
 - 
İndirme : 43

Ortopedik travmalarda yumuşak doku ve eşlik eden diğer yaralanmalar değerlendirilirken sistematik ve standardize bir yaklaşım uygulanmalıdır. Detaylı bir anamnezi takiben klinik muayene, laboratuvar ve radyolojik değerlendirmeler yardımıyla doğru teşhis konulabilir. Yaralanma mekanizmasının bilinmesi, yaralanmanın ciddiyetini tahmin etmede önemli olabilir. Ayrıca tedavi kararı verirken de göz önünde bulundurulmalıdır. Yumuşak doku yaralanmalarının ve yayılımının tam olarak değerlendirilmesi çoğu zaman ancak ameliyathane şartlarında mümkündür. Acil serviste ilk değerlendirme esnasında saptanan tüm bulgular özenli bir şekilde kayıt altına alınmalıdır. Yumuşak doku yaralanmalarının fotoğrafik dokümantasyonu, konsültasyon, tedavi planlaması, tekrarlayan muayenelerle karşılaştırma, bilimsel araştırmalarda kullanım ve medikolegal nedenler açısından büyük öneme sahiptir. Yumuşak doku yaralanmalarının değerlendirilmesinde pek çok sınıflandırma sistemi geliştirilmiş olsa da bunlar arasında en sık kullanılanlar; Gustilo-Anderson sınıflandırması, Arbeitsgemeinschaft für Osteosynthesefragen (AO) yumuşak doku sınıflandırması ve Hannover kırık ölçeğidir. Son yıllarda kurtarma sürelerinin kısalması ve nörovasküler tamir tekniklerinin oldukça gelişmesi ağır yaralanmış dolaşımı olmayan ekstremitelerdeki kurtarıcı operasyonların belirgin şekilde artmasını sağlamıştır. Ezilmiş ekstremite ciddiyet skoru gibi daha eski skorlama sistemleri genel olarak ekstremitenin kurtarılıp kurtarılamayacağını teknik açıdan inceler. Ancak tekniğin gelişmesiyle son yıllarda daha önemli bir soru ortaya çıkmıştır. Bu da ekstremite kurtarıldığında fonksiyonel bir sonuç alınıp alınamayacağıdır.

Anahtar Kelimeler : yumuşak doku yaralanması; ezilme yaralanmaları; ekstremite koruyucu operasyon