TOTBİD Dergisi

TOTBİD Dergisi

2022, Cilt 21, Sayı, 3     (Sayfalar: 260-267)

Afet durumunda triyaj ve acil servis yönetimi

Ahmet Özgür Yıldırım 1, Murat Bozbek 1, Selda Urfa 2

1 Ankara Şehir Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Ankara
2 Ankara Şehir Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği Ameliyathanesi, Ankara

DOI: 10.5578/totbid.dergisi.2022.35
Görüntüleme: 2788
 - 
İndirme : 2242

Büyük oranda veya tamamen insanların kontrolü dışında gerçekleşen afetler; fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar doğurur; insanların normal yaşantısını kesintiye uğratır. Afetler oluşum hızına göre hızlı ve yavaş; oluşum sebebine göre doğal ve beşeri; teknolojinin getirdiği nedenlere bağlı afetler olarak üçe ayrılabilir. Terörizm ve savaşlar da unutulmaması gereken önemli afetlerdir. Afetler kitlesel can kayıplarına ve çoklu yaralanmalara sebep olabilir. Çoklu yaralanma olaylarında hastane kapasitelerini aşacak yoğunluklar yaşanabilmektedir. Bu noktada herkes için her şeyi yapmak düşüncesinden ziyade çok sayıda yaralı için en iyisini yapmak düşüncesi ön plana çıkar. Bu da geçmişten günümüze çoklu yaralanma olaylarında bakış açısında değişime sebep olmuştur. Var olan sağlık personelinin hastane kaynaklarını uygun şekilde kullanabilmesi için triyaj büyük önem taşımaktadır. Triyaj kelimesi Fransızcada seçmek, sıraya koymak, sınıflamak anlamlarına gelen trier kelimesinden türetilmiştir. İlk olarak Napoleon Bonaparte dönemindeki Fransız-Rus Savaşı sırasında uygulanmıştır. Yüzyıllardır uygulanmakta olan triyaj zaman içinde gelişme göstermiştir fakat günümüzde hâlâ kitlesel yaralanmalarda altın standart bir triyaj sınıflaması yoktur. Önemli olan her hastanenin ve sahada görevli her acil ekibinin kolay uygulanabilir, geçmişte uygulanmış ve sonuçları optimuma yakın triyaj sistemini uygulamasıdır. Afet triyajı her kademede uygulanması gereken bir bütündür. Olay yeri, acil ve hastane içi triyaj tüm sağlık personeline öğretilmelidir. Ayrıca afet meydana geldiğinde can ve mal kaybını en aza indirgemek için afet olasılığına karşı önlemler alınması ve hazırlıklı olunması kritik önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler : acil servis yönetimi; afet; kitlesel yaralanma olayları; travma; triyaj; triyaj sistemleri