TOTBİD Dergisi

TOTBİD Dergisi

2011, Cilt 10, Sayı, 2     (Sayfalar: 134-142)

Yapay kemik dokusu

Feza Korkusuz 1, Emre Tomin 2, Duran N. Yetkinler 3, Muharrem Timuçin 4, Abdullah Öztürk 4, Petek Korkusuz 5

1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Biyomedikal Mühendisliği Bölümü, Ankara
2 Hospital for Special Surgery, New York, ABD
3 President, Skeletal Kinetics, LLC, Cupertino, California, ABD
4 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, Ankara
5 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Ankara

Görüntüleme: 599
 - 
İndirme : 1505

Kemiğin inorganik yapısı hidroksiapatit olup, başlıca elementleri kalsiyum ve fosfattır. Hidroksiapatit kollajen ile birleşerek hem çok kuvvetli ve esnek yapısal bir malzeme hem de damardan yoğun, metabolik olarak aktif ve canlı kemik dokusunu oluşturur. Osteoklast, osteoblast ve osteositler kemik iliğindeki kan ve kök hücreler dışında kemiğin hücrelerini oluşturur. Özellikle otogreftin yetersiz olduğu hastalık ve yaralanmalarda kemiğin yerini alabilecek biyomalzemelerin başında biyoseramikler gelmektedir. Kalsiyum sülfat ve kalsiyum fosfat kökenli seramikler sinterlenmiş hidroksiapatite oranla vücut sıvılarında daha çabuk çözünürken, çoğu biyoseramikler yük taşıyan bölgelerde kullanılmak amacıyla üretilmekte veya güçlendirilmeye çalışılmaktadır. Biyoseramikler tek başına kemik dokuda kullanılabileceği gibi kontrollü yerel ilaç veya aktif madde salımında ve mezenkimal hücrelerin taşınmasında da kullanılmaktadır. Son zamanlarda biyoseramikler polimerlerle birleştirilerek elastik olarak doğal kemiğe benzer özellik kazandırılmaya çalışılmaktadır. Kemiğin içine enjekte edilebilen ve vücut içinde katılaşan seramikler kırıkların onarımında da kullanılmaya başlanmıştır. Ticari olarak farklı ürünler bulunmakla birlikte bunların birbirlerine üstünlüğünün anlaşılabilmesi için uzun süre izlenmeleri gerekmektedir. Kemik morfojenik proteinleri taşıyabilen ürünler kaynama yokluğunda ve omurga cerrahisinde füzyonun sağlanması için klinik uygulamalarda kullanılmaktadır. Yakın gelecekte gen aktarımı için de kullanılabilecek yapay kemik dokusu ürünlerinin otogreft gereksinimini en aza indireceği öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler : Allogreft; otogreft; kemik dokusu; seramikler; osteomiyelit