TOTBİD Dergisi

TOTBİD Dergisi

2022, Cilt 21, Sayı, 5     (Sayfalar: 492-500)

Rejeneratif tıbbın tarihsel gelişimi ve terminolojisi

A. Merter Özenci 1, C. Çağrı Baysal 2, Osman Civan 3

1 Serbest Hekim, Antalya
2 Demirci Devlet Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Manisa
3 Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı, Antalya

DOI: 10.5578/totbid.dergisi.2022.68
Görüntüleme: 497
 - 
İndirme : 433

Rejeneratif (yenileyici) tıp, hasarlanmış dokunun kendi kendini onarabilme potansiyelinin çeşitli yollarla uyarılması ve/veya ilgili dokuya dönüşebilme potansiyeli olan kök hücrelerin hasarlı dokuya aktarılması yoluyla tedavi amaçlayan bilim dalıdır. Günümüzdeki teknolojik gelişime bağlı olarak osteoartrit, kıkırdak defektleri, tendinopatiler, kas ve bağ yaralanmaları, gecikmiş kaynama, kaynamama, diyabetik ayak yarası ve avasküler nekroz gibi birçok ortopedik kas iskelet sistemi bozukluğunda replasman tedavisinin yerini yenileyici tedavi yöntemleri almaktadır. Rejeneratif tedavinin ortopedik anlamda ilk kullanım bölgesi kıkırdak doku patolojileri olmuş, sonrasındaysa diğer kas iskelet sistemi problemleri için uygulanmaya başlanmıştır. Birçok kas iskelet sistemi probleminde kullanılan, hipertonik çözeltilerle doku harabiyeti yaratarak etki gösteren proloterapi, doku yenilenme faktörleri içeren trombositten zengin plazma (PRP) ve dokuyu yenileyebilme özelliği olan kök hücre tedavileri de öncelikle kıkırdak patolojilerinde kullanılmıştır. Kas iskelet sistemi patolojileri için günümüze gelindiğindeyse dokuya özgü kombine edilmiş rejeneratif tedavi protokolleri araştırma konusu olmakta, onarılamayacak kadar büyük boyuttaki defektler için üç boyutlu doku mühendisliği yöntemleri geliştirilmektedir. Bu derlemede güncel literatür taraması yapılarak ortopedik rejeneratif tıp tedavi yöntemlerinin gelişim süreci ve bu tedavideki terminoloji gözden geçirilmiştir.

Anahtar Kelimeler : ortopedik rejeneratif tıp tarihi; trombositten zengin plazma; kök hücre; osteoartrit; doku mühendisliği